-MİTOLOJİYE GİRİŞ-
DEĞERLER PARADİGMASINDA MİT ANLAYIŞI
Geniş manada mitoloji, dünyayı algılama sistemi olup bu algılamayı modelleştiren dünya görüşüdür.
Mit; değerler paradigmasında dünyayı algılama, şekillendirme, sembolleştirme kısacası hayatın ve olayların genelleştirilmiş modelidir. Anlam paradigmasına göre mit, bir düşünce tarzı, bir şuur nevidir.Yani mit, dünya hakkındaki gerçekliğin ta kendisidir.😊
Mitolojik zamanda hayatın bütün gerçekleri benzeri şekilde, yani mitolojik şuurla algılanır. Bu manada mitoloji, objektif olan mitler medeniyetinin eski şekillerinin ilk ilmi teşebbüslerini, dini itikatlarını, siyasi hususlarını, güzel sanatların çeşitli türlerini, felsefi bilgileri ve tam manasıyla etnik medeniyetin bütün katmanlarını kendinde toplayabilmiş bir sistemdir.
Mitolojinin sosyo- kültürel temelinde insan neslinin bin yıllar boyu yapmış olduğu deneyimlerinin, mücadelelerinin somut şekli dilde simgeye çevrilir, kavram soyutlaştıkça gizemlilik açısından boyut artar, evren evreni oluşturan her şey sınıflandırmaya, anlamlandırmaya tabi tutulur.
Mitoloji eski insanın eğitim sistemidir. Dünya ve çevredeki olaylar insanı eğiten, onu yaşama hazırlayan birer felsefi kanıt rolündedir.
Mit herhangi bir şeyin veya varlığın sebep ve sonuç açısından varoluşunu anlatmakla birlikte işlevini de önemser. Bu açıdan baktığımızda mitler bir mantık sistemidir. Çünkü olayları her ne kadar doğaüstü ve kutsal olarak değerlendirmiş olsa da gerçekçi bir mantığa bağlamaya çalışır.Buradan da mitolojinin bir idrak mekanizması olduğu ortaya çıkmıştır. Nitekim mitoloji kozmosun ortaya çıkışını, düzenin sebebini, varoluş ideolojisini, insanı çevreleyen canlı cansız, görülen görülmeyen, olağanüstü ve sıradan, maddi ve manevi her şeyin kavranılabilmesi veya bunun çabasıdır.
Mitler sadece sözde değil, hareket, ritüel ve ayinlerde de yaşar. Başka şekilde ifade edecek olursak, mitin sözlü olması hiç de esas şart değildir. Bir kısım kavimlerde, özellikle ilkel kabilelerde mitler, şüphesiz ritüellerde korunup sağlanmıştır.
💥
Benim gibi mitoloji meraklıları, araştırıp öğrendiklerimi yazmaya devam edeceğim.😉(Kaynak: Prof. Dr. Fuzuli Bayat)
Yorumlar
Yorum Gönder